Muğla’nın Marmaris ilçesinde, zamanında toplanmayan çöpleri devirip yiyecek arayan yaban domuzları, halk sağlığını tehdit ederken, artık günlük hayatın bir parçası değil, ciddi bir tehdit haline geldi. Marmaris’te yaşayan vatandaşlar belediye ekiplerinin konuyu önemsemediğini ifade ederek, sokakta dolaşırken tedirgin olduklarını ifade ederek yetkilileri göreve davet etti.
Marmaris caddelerinde gezen domuz sürüleri sokaklarda oluşan ve zamanında toplanmayan çöp yığınlarını karıştırıp yiyecek arıyor. Domuzlar çöple dolu kutuları devirip hem halk sağlığını tehdit ederken, aynı zamanda sokak hayvanlarına da saldırıyor. Marmaris sokaklarında sadece domuzların değil, oluşan çevre kirliliği ile beraber farelerinde görülmeye başlandığı iddia edildi. Vatandaşlar belediye yetkililerinin konuya yeterli hassasiyet göstermediğinden yakınırken, veteriner hekim Behçet Düzgün, yaşanan durumun sadece bir “görüntü kirliliği” ya da “doğal bir olay” olmadığını, ciddi halk sağlığı ve güvenlik riski taşıdığını söyleyerek yetkilileri uyardı.
‘Korkuyoruz, tedirginiz’
Marmaris’te yaşayan vatandaşlardan Uğur Çelik ‘Vallahi fazla söylenecek söz bulamıyorum. Hayvanlar artık her yere girdi ama gidecek yerleri de yok maalesef bunu ne yapacağımızı nasıl yaparız hiçbir fikrimiz yok. İyi bir şey değil hiçbir zaman hiçbir şartlarda ama dediğim gibi bu hayvanları nasıl durdurabiliriz ? diyerek yetkilileri göreve davet etti.
Marmaris yaşayanlarından Ayşe Naz Özyalçın ise köpeği ile dolaşırken tedirgin olduğunu, her an saldırıya uğrayacak gibi korktuğunu ifade ederek “Yetkililerin bir an önce çözüm bulmasını bekliyoruz” dedi.
“Bir domuz 8 yılda 100 bin yavru bırakabilir”
Marmaris’te görev yapan Veteriner hekim Behçet Düzgün’e göre asıl tehlikenin kontrolsüz çoğalma olduğunu ifade ederek, “Kedi ve köpekler üzerinden yapılan matematiksel çalışmalarda, bir kedi ya da köpek yılda iki kez doğum yapar, her seferinde altı yavru doğurur. Bunlardan yarısı dişi olursa, altı yıl sonunda 67 bin yavruya ulaşabiliyor. Bu sadece bir bireyden çıkan sonuç. Domuzlarda bu oran çok daha yüksek. Bir domuz yılda iki kez doğum yapabilir ve her batında 2 ile 15 arasında yavru doğurur. Bazı bireylerde bu sayı 17-18’e kadar çıkıyor. Doğum sıklığı ve yavru sayısı göz önüne alındığında, 7-8 yıl içinde bir domuzun soyundan yüz binleri aşan bireyler türeyebilir” diye konuştu.
“Şehri açık büfeye çevirdik”
Veteriner Düzgün, şehirleşmenin domuzlar açısından bir avantaja dönüştüğünü, insan davranışlarının bu durumu daha da kötüleştirdiğini belirterek, “Domuz dağda kalmak için neden aramıyor artık; şehirde yani burada zaten açık büfe var. Biz şehirde gıda bulmayı kolaylaştırdıkça domuz, dağda toprağı eşeleyip mantar bulmakla uğraşmaz” dedi.
“Sokakta parçalanmış hayvanlar görüyoruz”
Son dönemde şehir merkezinde domuz saldırılarının arttığını belirten Behçet Düzgün, özellikle yavrularını korumaya çalışan dişilerin son derece saldırgan olduğunu açıklayıp, “Domuzlar her zaman zararsız değildir. Bir anne, yavrularını tehlikede hissederse insana veya hayvana saldırabilir. Kliniğimize getirilen köpeklerin bazıları domuz saldırısıyla ağır yaralanmış oluyor, iç organları dışarıda, çoğu kurtarılamıyor. Domuzun ön dişleri resmen bir bıçak gibi vücudu kesebiliyor” dedi.
“Kuduz riski bir felakete dönüşebilir”
Veteriner hekim Düzgün, domuzların taşıyıcı olabileceği kuduz virüsünün bölgede bir salgına yol açması halinde çok ciddi önlemlerin devreye gireceğini hatırlatarak, “Kuduz, tedavisi olmayan sadece aşıyla önlenebilen ölümcül bir virüs. Eğer burada bir kuduz vakası çıkarsa, sadece bireysel sağlık değil, Marmaris’in turizm geleceği de tehdit altına girer. Uluslararası protokoller gereği şehir karantinaya alınabilir, giriş çıkışlar kapatılabilir” diye konuştu.
“Farelerde de artış gözlemleniyor”
Domuzların yanı sıra şehirde farelerin de arttığına dikkat çeken Düzgün, doğadaki dengenin bozulmasının sadece büyük hayvanlarla sınırlı kalmadığını vurgulayıp, “Şu an kliniğimize fare ısırığıyla gelen bir vaka olmadı ama gözlemlediğimiz kadarıyla şehirdeki fare nüfusunda da artış var” dedi.
“Asıl çözüm insan davranışlarında”
Veteriner Hekim Behçet Düzgün, yaban domuzu sorununun çözümü için yalnızca hayvanlara değil, insanlara da odaklanılması gerektiğini savunarak, yerel yönetimlerin bu konuda önlem alması gerektiğini söyledi. Düzgün, “Çöp bidonları domuzların devirip içini boşaltamayacağı şekilde tasarlanmalı. Uyarı levhaları konulmalı, çöp kenarlarına yiyecek atılmaması gerektiği vurgulanmalı. Otellerde çalışan personele eğitim verilmeli, bilgilendirme broşürleri hazırlanmalı” dedi.
İçmeler Muhtarı Ali Demirtaş ise domuz istilasının pandemiyle birlikte başladığını belirten İçmeler Mahalle Muhtarı Ali Demirtaş ise, “Pandemiyle birlikte domuzlar şehre inmeye başladı. Bu süreçte bazı vatandaşlar da domuzları beslemeye başladı. Bununla birlikte gelişi güzel bırakılan kedi mamaları ne yazık ki domuzların bir besin kaynağı oldu. Bununla ilgili kati bir uygulama yapılması gerekiyor. Bu konuda en büyük görev belediyeye düşüyor. Ayrıca Marmaris Belediyesinin çöp toplama konusunda aşırı derecede disiplinli olması gerekiyor. Marmaris genelinde çöp konteynırları domuzlar tarafından zarar veriliyor. Bunun dışında mezarlar bile domuzlar tarafından zarar görmeye başladı. Marmaris Belediyesi bu konuda görevini yapsın” diye konuştu.
